دانشمندان برجسته و پیشتاز جهان هشدار میدهند که دیگر برای پیشگیری از ایجاد هرج و مرج و آشفتگیهای اقلیمی خیلی دیر است و زمان آن رسیده تا بر بقا و پایندگی تمرکز کنیم
گرمایش زمین باعث افزایش قابل توجه بلایای طبیعی آب و هوایی شدید مانند طوفان، خشکسالی و آتش سوزی شده است. آخرین گزارش سازمان ملل متحد بر چگونگی سازگاری با اثرات آب و هوایی آتی متمرکز بوده است. منبع: آی استوک/ ربکا زیسر/اینسایدر
هرگونه تعلل و تاخیر، منجر به مرگ میشود. به گفته دبیرکل سازمان ملل متحد، این جدیدترین پیامِ گزارش سازمان ملل در مورد تغییرات آب و هوایی و اقلیمی است. قرار است که این گزارش 3700 صفحهای به عنوان زنگ خطری برای به نمایش گذاشتن شدت بحرانهای اقلیمی عمل کند و از جهت دیگر یادآوری کند که این دهه، دورهای سرنوشتساز در جهت تلاش برای حذف سوختهای فسیلی از جهان خواهد بود.
با این حال کشورهای توسعه یافته در کنار تلاشهایشان برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، باید خود را برای جبران مشکلات اقلیمی که فعالیتهای انسانی از قبل ایجاد کرده نیز آماده کنند. گزارش سازمان ملل نشان میدهد که گرم شدن کره زمین باعث افزایش قابل توجه وقوع بلایای شدید آب و هوایی همچون طوفان، خشکسالی و آتشسوزیهای جنگلی شده است. در همین حال، پدیدههای بلندمدتتری مانند افزایش سطح آب دریاها و یا گرمای شدید منجر به غیرقابل سکونت شدن بخشهایی از جهان شده است. حتی اگر از همین فردا انتشار کربن در سراسر جهان متوقف شود، برای متوقف ساختن این تغییرات و دگرگونیهای اقلیمی بیسابقه، بسیار دیر است.
اما با تمام این تفاسیر، اقدامات زیادی وجود دارد که ایالات متحده و سایر جهانیان میتوانند برای کاهش این اثرات انجام دهند. این گزارش سازمان ملل، چندین دهه تحقیق در مورد چگونگی سازگاری با تغییرات اقلیمی را گردآوری کرده و صدها راه حل کاربردی را برای کاهش هزینههای انسانی و مالیِ بلایایی مانند طوفان و گرمای شدید، پیشنهاد میدهد. این اقدامات میتواند مسیر بلندمدتی را در جهت تاب آوری در آینده ایجاد کند و اگر دولتهای ما بتوانند به آنها متعهد بمانند، این عملکردها کاربردی و عملی خواهند بود. همانطور که پاتریک ورکویژن، مدیر اجرایی مرکز سازگاری و تطبیق پذیری جهانی، به بلومبرگ گفته است: « در حال حاضر کشورهای آسیب پذیر با این رویکرد مواجهاند که یا باید خود را سازگار کنند و یا از بین بروند.» در این مطلب چند مورد از ضروریترین و مهمترین راهکارهای مورد نیاز دولتهای ما برای انطباق و سازگاری آورده شده است؛ تا به واسطهی آن جلوی وقوع بلایای طبیعی ناشی از عوامل آب و هوایی را گرفته و آنها را مدیریت کنیم.
ایجاد یک شبکه برق رسانی بهتر
پس از طوفان اتفاق افتاده در کالیفرنیا، کارکنان خطوط برق را تعمیر میکنند. حوادث آب و هوایی شدید میتواند منجر به قطع برق و خاموشیهای مهلک شوند. پل برسباخ/گروه مدیانیوز/رجیستر اورنج کانتی/گتی ایمژ
طوفان یخی که در سال گذشته در تگزاس اتفاق افتاد، به ما یادآوری کرد که سیستم انرژی ما شدیدا شکننده و ضعیف است. زمانی که تعدادی از خطوط لوله گاز طبیعی در جریان سرما یخ زد، قیمت انرژی شدیدا افزایش یافت و میلیونها نفر در هوای بسیار سرد برای چند روز بدون برق ماندند. بیش از صد نفر بر اثر سرمازدگی جان خود را از دست دادند. حادثه یخ زدگی تگزاس تنها اختلال ایجاد شده در سیستم برق رسانی آمریکا در سال 2021 نبود، موج گرمای بی سابقه اتفاق افتاده در شهر نیویورک در تابستان گذشته نیز تقریباً باعث قطعی برق گسترده شد و طوفان آیدا در لوئیزیانا هزاران سیم کشی برق را قطع کرد.
تد کوری، مدیر بخش مطالعات انرژی در مرکز تحقیقات خدمات عمومی دانشگاه فلوریدا، به اینسایدر گفته است: « الگوهای اقلیمی ناپایدارِ فزاینده ما نشان میدهد که باید در مناطق مختلف کشور ب برای تقویت شبکه برق رسانی خود سرمایهگذاری کنیم. در این خصوص خود شهرها و شهرکها میتوانند تصمیم بگیرند که چگونه به این سرمایه گذاریها جامهی عمل بپوشانند.
کوری میگوید: « هیچ مکانی وجود ندارد که بتوانید بدون مواجهه با تهدیدی از جهت تعامل با محیط زیست، خطوط برق را در آنجا قرار دهید. بنابراین تنها کاری که میتوانید انجام دهید این است که انتخاب کنید که در برابر کدام تهدید، خطر کمتری را احساس میکنید.»
در مکانهایی که وقایعی چون آتشسوزی یا وزش بادهای شدید بزرگترین تهدیدها محسوب میشوند، رویکرد قابل اتخاذ این است که خطوط برق را به زیر زمین منتقل کنیم. در چند سال گذشته، خطوط برق هوایی Pacific Gas & Electric باعث آتشسوزیهای ویرانگری در جنگلها شدهاند و آنها اکنون قصد دارند که برای جلوگیری از بلایای طبیعی آینده، بیش از 10.000 مایل سیمکشی را به زیر زمینها منتقل کنند. در بخشهایی از جهان که حادثهای همچون وقوع سیل جزو خطرات اصلی محسوب میشود، بالا بردن ایستگاههای برق بحرانی و انتقال آن به نقاطی بالاتر از خطوط احتمالی سیل ضروری خواهد بود.
کوری میگوید که در مکانهایی که خطر خاموشی ناشی از امواج گرمای شدید رایج است، شهرها باید افزونگی شبکه خود را گسترش دهند؛ بنابراین اگر یک مدار، انرژی بیش از حدی را در خود جای دهد، مدار دیگری میتواند آماده ورود انرژی مازاد و تامین انرژی شود. بسیاری از این راهکارها به راحتی قابل اجرا هستند، اما برخی از آنها نیازمند سرمایه گذاری قابل توجهی بوده و شهرها و شهرکها باید تصمیم بگیرند که برای محافظت از ساکنان خود در برابر این اختلالات مربوط به ارائه خدمات، چقدر حاضرند هزینه کنند.
کوری در مورد این افزونگی میگوید: « مردم هزینههای مربوط به آن را خواهند پرداخت. به همین دلیل این تصمیمات باید در سطح محلی گرفته شود. اگر هر چه سریعتر رهبران محلی سرمایهگذاری خود در این بخشها را افزایش ندهند، قطعی برق به یک اتفاق متداول تبدیل شده و این اختلالات میتواند عواقب مرگباری را به دنبال داشته باشد.»
در تغییرات اقلیمی از مادر طبیعت به نفع خود استفاده کنیم
جنگلهای شهری میتوانند به خنک شدن شهرها کمک کنند. جف گرینبرگ/تصاویر آموزشی/گروه تصاویرهای جهانی/گتی ایمژ
شدیدترین بلایای آب و هوایی زمانی رخ میدهد که نیروها و عوامل طبیعی در تقابل با سازههای دستساز انسانی قرار بگیرند. تابستان گذشته، طوفان آیدا بخشهایی از شهر نیویورک را به زیر آب برده و منجر به وقوع سیل در سطح خیابانها شد، همین اتفاق باعث کشته شدن دهها نفر در منطقه کلانشهر این ایالت شد. موج گرمای بیسابقه در شمال غرب اقیانوس آرام؛ منجر به ذوب شدن آسفالتها در منطقه پورتلند شده و حدود 60 نفر در این شهر و صدها نفر دیگر در مناطق اطراف آن را به کشتن داد. رهبران این شهرها نمیتوانند جلوی وقوع چنین حوادث آب و هوایی را بگیرند، اما میتوانند چینش و طرح بندی فیزیکی شهرها و شهرکهای خود را تغییر دهند تا این رخدادها، فجایع مرگبار کمتری را به همراه داشته باشند.
به عنوان مثال، استفاده از عناصر طبیعی در مناطق شهری روشی عالی برای محافظت از ساکنان شهر در برابر سیل خواهد بود. علفها و سایر گیاهان تالابی در جذب آب عالی عمل میکنند، این به آن معناست که آنها میتوانند حتی بهتر از به اصطلاح “زیرساختهای خاکستری” همچون سیلبندها و سدها، از وقع سیل جلوگیری کنند. پس از طوفان سندی، شهر نیویورک شبکهای از تالابها را با نام “کمربند آبی”، در منطقه استاتن آیلند ایجاد کرد و مناطق تالابی موجود را با سیستم تخلیه آب طوفانهای شهرکها ادغام کرد. این تالاب ها میتوانند بیش از 350.000 گالن آب را در طول حوادث طوفانی ببلعند و در طوفان ایدا نیز به کاهش آسیبها کمک کردند.
این اقدامات طبیعی همچنین میتوانند به مقابله با پدیده موسوم به “جزیره گرمایی شهری” کمک کند، این اتفاق زمانی میافتد که آسفالت و بتنهای به کار برده شده در شهرها، نور خورشید را جذب کرده و شهرها را تا حد خطرناکی گرم کنند. اقدامات کاربردی قابل اجرا میتواند به سادگی کاشتن درختان و ایجاد باغچههای بیشتر در خیابانهای شلوغ باشد و یا کمی جاهطلبانهتر، میتواند منجر به ایجاد جنگلهای شهری جدید در جهت خنک کردن مردم باشد.
پرورش محصولات با دوام تر و ایجاد سایه بان برای گاوها
گاوها به دمای بالا بسیار حساس هستند. یک راه حل کلیدی میتواند ایجاد سایههای بیشتر برای گاوها باشد. ایزابل اینفانتز / یوروپ پرس/ گتی ایمژ
سیستمهای غذایی جهان با یک مشکل دوگانه وابسته به شرایط اقلیمی مواجهاند. اولین مورد این است که کشت محصولات زراعی و پرورش گاوها، هر دو نیازمند منابع و هزینههای زیادی هستند. 70 درصد آب شیرین جهان صرف کشاورزی و پرورش دام میشود و حدود 10 درصد از انتشار گازهای گلخانهای ایالات متحده از صنعت کشاورزی این کشور نشات میگیرد. مشکل دوم این است که محصولات کشاورزی و دامها، هر دو نسبت به تغییرات و عوامل آب و هوایی بسیار حساس و تاثیر پذیر هستند. بنابراین با تغییر شرایط اقلیمی و آب و هوایی، عرضه محصولات گوشتی و غلات آمریکا با وضعیتی ناپایدارتر و بی ثبات مواجه خواهد شد.
بزرگترین خطر تهدید کننده برای دامها و به ویژه گاوها، گرمای شدید است. دمای بالا باعث میشود که گاوها باروری کمتری داشته باشند و بیشتر در معرض بیماری قرار گیرند. در خصوص محصولات کشاورزی اصلی مانند گندم، ذرت و سویا، نوسان زیاد میزان بارندگی، مانند دورههای طولانی خشکسالی که به دنبال بارشهای سیلآسا اتفاق میافتد و اکنون نیز در بسیاری از مناطق ایالات متحده تجربه میشوند، میتواند فصل درو را با مشکل مواجه کرده و برداشتهای سالانه کلان را از بین ببرد.
شاید تولیدکنندگان مواد غذایی بتوانند، از طریق تولید محصولات بهتر و سودمندانهتر و سرمایه گذاری در بخشهای زیرساختی عاقلانهتر با هر دوی این مشکلات مقابله کنند. به عنوان مثال، تولیدکنندگان بخشهایی از دریای کارائیب، ژن گاو مو صاف را به گاوهای سنتی پیوند داده و گاوهایی پرورش دادهاند که در برابر دمای بالا تحمل بیشتری دارند. در برخی از مناطق، اقدامات انجام شده حتی سادهتر بوده است، آنها سازههایی را به عنوان سایهبان برای گاوها نصب کردهاند یا سیستمهای تهویه اصطبلها و آغلهای دامها را ارتقا دادهاند.
در مکانهایی که ذخایر آب در حال کاهش است، کشاورزان میتوانند برای محافظت از محصولات خود اقدامات زیادی را انجام دهند. یکی از آنها میتواند شامل انتخاب ارقام گیاهی مقاومتر در برابر خشکی باشد، به علاوه میتوان ایجاد برجستگیهای ترازی ذخیره کننده رواناب باران را تعبیه کرده و یا حوضههای آبیاری مینیاتوری ایجاد کرد.
همه این راهکارهای مربوط به بهبود و توسعه، مستلزم سرمایه گذاری اولیه قابل توجه است و این یعنی شاید لازم باشد که دولتها کمکهایی را به آنها ارائه دهند. در نظر داشته باشید که برای جلوگیری از مواجه با قفسههای خالی فروشگاه های مواد غذایی، عملی کردن این اقدامات ضروری خواهد بود.
آمادگی برای پاندمی بعدی در تغییرات اقلیمی
کارگران برای جلوگیری از انتشار کنهها در یک گورستانِ واقع در روسیه، از یک اسپری برای سم پاشی استفاده می کنند. به دلیل تغییرات اقلیمی، کنهها به سمت شمال حرکت میکنند و با خود بیماریهایی را به این مناطق منتقل میکنند. یوری اسمیتوک / TASS / گتی ایمژ
در تابستان سال 2016، سیاه زخم در شبه جزیره یامال سیبری شیوع پیدا کرد و هزاران گوزن شمالی و دهها نفر توسط این بیماری آلوده شدند. یک پسر 12 ساله نیز بر اثر این عفونت جان خود را از دست داد. شیوع سیاه زخم به دنبال موجهای گرمای شدیدِ ناشی از تغییرات اقلیمی در تابستانهای گذشته و همچنین بارش غیرمعمول برف در زمستانها اتفاق افتاد و همگی این رخدادها باعث ذوب شدن لایههای یخهای دائمی کره زمین و افشای لاشههای مرده حاوی این بیماری شدند.
حتی در مناطق معتدل و گرمسیریتر، تغییرات اقلیمی باعث تغییر شرایط محیطی و زمانی رشد بسیاری از بیماریها شده است. به عنوان مثال، با افزایش دما در آفریقا، بیماریهایی مانند تب دنگی و مالاریا در بیشتر کشورهای قاره گسترش مییابند. در آمریکای شمالی، گرم شدن تدریجی شرایطی را فراهم کرده تا بیماریهای منتقل شونده از طریق کنهها مانند لایم هر چه بیشتر به سمت شمال گسترش یابند؛ این در حالی است که دمای این مناطق قبلاً برای حشرات بسیار سرد بود.
استوانا استروتس، پژوهشگری که بر روی تاثیرات تغییرات اقلیمی بر بیماریهای منتثل شونده از طریق یک ناقل بیماریزا مطالعه میکند و یکی از مؤلفان فصلی از گزارش هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) نیز میباشد، گفته است: « انتظار میرود که مناطقی با آب و هوای معتدلتر به شدت تحت تاثیر بیماریهای منتقل شونده از طریق کنهها و پشهها قرار گیرند. این توسعه جغرافیایی ممکن است به توسعه محیطی نیز بسط داده شود، حشراتی همچون کنهها به سمت شمال پیشروی کردهاند، اما همچنین ممکن است که در حال بالا رفتن از ارتفاع بوده و به زیستگاههای جدید نیز تجاوز کنند.»
به گفته استروتس، گسترش و شیوع این بیماریها باعث میشود که سرمایهگذاری در طرحهای مربوط به اقدامات بهداشت عمومی همچون نظارت منظم پشهها و سایر گونههای خطرناک، به یک اولویت ضروری تبدیل شود؛ همین اقدامات به محققان کمک میکند تا قبل از اینکه شرایط از کنترلشان خارج شود، پاندمی در حال وقوع را شناسایی کنند. سرمایهگذاری در بخشهای مربوط به امکانات بهداشتی تقویتشده نیز میتواند از ایجاد سویههای سیستماتیک مانند مواردی که در اثر پاندمی ویروس کرونا ایجاد شد، جلوگیری کند.
استروتس میگوید: « ما از پیش میدانیم که چه اقداماتی از نظر بهداشت عمومی و مقابله با بسیاری از این بیماریها موثرتر است، اما به این طرحها بودجه لازم تخصیص داده نشده و به اندازه کافی ترویج داده نشدهاند.»
انتقال مردم به مناطق کم خطر
در سال 2019 ، به علت ذوب لایه یخهای دائمی کره زمین، ساکنان نیوتوکِ آلاسکا مجبور شدند تا به شهر جدیدی نقل مکان کنند. اندرو برتون/گتی ایمژ
یکی از سختترین بخشهای سازگاری با تغییرات اقلیمی این است که بپذیریم ویژگی برخی از مکانها فراتر از توانایی ما برای حفظ و تطابق با شرایط آنجاست. در مناطق بیابانی که دسترسی به آب وجود ندارد، در مناطق کم ارتفاعی که در معرض خطر دائمی سیل هستند و بخشهای در معرض آتشگیری بیابانهای کوهستانی، یکی از مقرون به صرفه ترین روشها برای واکنش به حوادث آب و هوایی و اقلیمی، دور کردن مردم از مکانهای پر خطر و آسیب زا میباشد. انجام برنامه ریزی مناسب برای جابجایی جمعیت، میتواند دشوار و بحث برانگیز باشد زیرا بسیاری از مردم به خانه خود وابستگی شدیدی داشته و نسبت به محیط زندگیشان احساس تعلق خاطر میکنند؛ اما تشویق مستمر مردم برای نقل مکان به مناطق کم خطرتر، میتواند از جابجاییهای بحرانی و متزلزل کننده جمعیت در بازههای زمانیِ پس از وقوع فاجعه، جلوگیری کند. به احتمالا زیاد افراد ساکن در مناطق پرخطر در مقطعی مجبور به جابجایی خواهند شد، بنابراین سیاستگذاران موظفند که از قبل برنامه ریزیهای لازم برای آن را انجام دهند.
ایالات متحده چند اقدام ضعیف و بی ثبات برای جابجایی مردم از مناطق سیل زده انجام داده اما با نتایج متفاوتی همراه بوده است. آژانس مدیریت موقعیتهای اضطراری فدرال، در جهت خرید ملکهای حدود 40.000 نفر از افراد ساکن در محیطهای در معرض خطر سیل در سراسر کشور مبالغی را پرداخت کرده است، اما به محل جدید اسکان این افراد در زمان تخلیه ملک خود، توجهی نکرده است. علاوه بر آن، دیگر بخشهای دولت فدرال طرحهای مربوط به جابجایی جوامع کوچک، به ویژه روستاهای بومی در لوئیزیانا و آلاسکا را به طور کامل انجام داده است. این طرحهای مربوط به جابهجایی ساکنان، در میان این جوامع بسیار بحثبرانگیز بوده و اجرای هر یک از آنها سالها زمان برده است. این تجربهها نشان میدهد که بدون داشتن برنامهریزیهای اولیه چشمگیر و دریافت کمک هزینههای قابل توجه برای کمک به جابجایی هدفمند، توسعه و گسترش این اقدامات در مناطق بزرگتر، چالش برانگیز خواهد بود.
با این حال، به احتمال زیاد در مناطقی از جهان که در معرض این تاثیرات منفی قرار گرفتهاند، گزینه دیگری جز جابجایی و انتقال تمامی افراد وجود نخواهد داشت. ممکن است که تا پایان قرن، ایالت جزایر کیریباتی که مجموعهای از جزایر را تحت کنترل دارد، در صورت ادامه روند بالا آمدن سطح دریاها کاملا به زیر آب فرو روند. در نتیجه این روند، این جزایر غیرقابل سکونت خواهند شد، زیرا پیشروی آب، محصولات کشاورزی را از بین برده و منجر به وقوع سیلهای خطرناک میشود. دولت این جزیره حدود هشت مایل مربع زمین را در منطقهای نزدیک به فیجی خریداری کرده است تا بتواند از آن به عنوان محل اسکان مجدد جمعیت باقیمانده خود استفاده کند، اما کمی بعد این زمین را به مزرعهای برای تامین تغذیه جمعیت جزیره تبدیل کرد.
همچون هر اقدام دیگری برای تطابق و سازگاری با تغییرات اقلیمی ایجاد شده، جابجایی محل سکونت نیز بحثبرانگیز و پرهزینه است و مردم کیریباتی تلاش کردهاند تا مزایای رعایت جوانب ایمنی را در مقابل هزینه ترک خانههای خود بسنجند. از آنجایی که حوادث نشات گرفته از تغییرات اقلیمی روز به روز شدیدتر میشوند، لزوم اجرایی سازی این طرحها بسیار حائز اهمیت میباشد. چه به آن توجه کنیم و چه نکنیم، بحرانهای اقلیمی زندگی ما مختل خواهند کرد، به جای دست روی دست گذاشتن و مواجهه با هرج و مرجها، در حال حاضر میتوانیم با برنامه ریزی مناسب برای پیشگیری از این اختلالات به دستاوردهای خوبی برسیم.
تهیه و تنظیم: انجمن بازرگانی ایران و کانادا
جهت استفاده از خدمات انجمن فرم عضویت را تکمیل کنید و به صدها عضو فعال اقتصادی این انجمن بپیوندید.
بازنشر این مطلب با ارائه منبع رسمی و لینک مستقیم به منبع بلامانع است.