کسب‌و کارها همیشه تحت درجه مشخصی از عدم ثبات و بلاتکلیفی فعالیت می‌کنند و برنامه‌ریزی برای “اگرها” بسیار حائز اهمیت است. اکنون که با بزرگترین اگر زمانه خود روبرو هستیم، طرح سناریوی کسب و کار یک عامل اصلی در آماده‌سازی بیزینس شما برای آینده است.
مدتی است که صاحبان کسب و کار تمرکز خود را بر رفع نیازهای آنی و پاسخگویی به سوالات لحظه‌ای قرار داده‌اند. چگونه می‌توانیم همین الان کسب درآمد کنیم؟ چگونه قبض‌های خود را پرداخت کنیم؟ آیا می‌توانیم کارمندانمان را نگه داریم؟ با این حال، این افراد از زمان بازگشایی کشور توجه خود را به آینده معطوف کرده‌اند. اما وقتی در مسیر پیش‌رو اینهمه عدم ثبات وجود دارد، چگونه برای چند ماه یا چند سال آینده برنامه‌ریزی می‌کنید؟
برنامه ریزی سناریوی کسب و کار یک ابزار امتحان‌شده و درست برای صاحبان بیزینس است. طرح سناریوی کسب و کار که اغلب به عنوان برنامه ریزی برای موارد احتمالی تعریف می‌شود، شامل فرضیه‌سازی درباره آینده و درک چگونگی تاثیر‌گذاری شرایط و سناریوهای مختلف بر کسب و کار شما می‌شود.
به عنوان مثال، اگر نیمی از مشتریان خود را از دست بدهید چه اتفاقی می‌افتد؟ اگر به موقع مبلغ مقرری خود را دریافت نکنید چه؟ اگر برای اعمال سیاست‌های امنیتی جدید خود نیاز به استخدام کارمندان اضافی داشتید چطور؟ اگر نقدینگی‌تان تمام شود چه می‌کنید؟
طرح سناریو با دادن مجالی برای شناسایی مشکلات احتمالی یا شکاف‌های نقدی، قبل از وقوعشان، به شما این امکان را می‌دهد تا نسخه‌های مختلف بیزینس خود را در آینده ببینید. این طرح همچنین می‌تواند برنامه‌‌ریزی‌های شما را در برابر مشکلات گوناگون ارزیابی کند.
همانطور که لوری دارلینگتون، معاون رئیس بخش کسب و کارهای کوچک و شراکت استراتژیک رویال بانک کانادا، در پادکست Disruptors Small Business’s Digital Pivot رویال بانک کانادا می‌گوید: «طرح سناریوی بیزینس همزمان با ما که به دنبال حرکت رو به جلو هستیم اهمیت پیدا خواهد کرد. صاحبان کسب و کار واقعا باید بدانند زمانی که شروع به بازگشایی می‌کنند، منابع مالیشان به چه شکل خواهد بود. بسیاری از مبانی نحوه مدیریت کسب و کار افراد تغییر کرده و مورد چالش قرار خواهد گرفت».
در حالی که ممکن است در طی یک دوره طولانی از بی ثباتی نتوانید همه جنبه‌های کسب و کار خود را کنترل کنید، این تمرین می‌تواند به شما کمک کند تا حدس بزنید از الان تا شش، دوازده و هجده ماه دیگر کسب و کارتان کجا خواهد بود.
برای کمک به شما در طرح سناریوی کسب و کار و پیش بینی آینده، در اینجا ۵ سوال را باید از خود بپرسید.
۱- کسب و کارمن امروز کجاست؟
- قبل از آنکه شروع به برنامه‌ریزی کنید، دلتان می‌خواهد جایی که کسب و کارتان اکنون در آن قرار دارد را ارزیابی کنید. و این کار با جریان نقدی آغاز می‌شود.
- برای شروع، یک نگاه اجمالی به جریان نقدی خود بیندازید و ورودی و خروجی مورد انتظار خود را پیش‌بینی کنید.
اگر کسب و کار شما به ارزیابی دقیق‌تری از جریان نقدی نیاز دارد، می‌توانید با مراجعه به نسبت‌های مالیتان یک سنجش مختصر و مفید از ثبات و سلامت بیزینس خود بدست آورید.
۲- محدودیت‌های صنعت چگونه بر درآمد من تاثیر می‌گذارد؟
برخی از صنعت‌ها بیشتر از صنایع دیگر تاثیر کووید۱۹ را احساس کرده‌اند. طبق نظرسنجی اخیر رویال بانک کانادا از ۲۲۰۰۰ صاحب کسب و کار کانادایی، بیزینس‌های کوچکی که در محورهای بزرگ در پنج بخش خدمات اسکان و غذا، هنر و سرگرمی، خرده فروشی اقلام غیرضروری، معدن و خدمات نفت و گاز و فروش اجاره‌ای املاک تجاری قرار دارند، بیشتر از همه در معرض آسیب هستند.
همزمان با بازگشایی این صنعت‌ها، با اعمال محدودیت‌ها و اقدامات محافظتی، آنها همچنان تاثیر پاندمی را احساس خواهند کرد. برای حفظ محیطی امن برای خودتان، کارمندانتان و مشتریانتان حتما خود را در جریان مقررات دولتی و بهترین اقدامات مربوط به صنعت مورد نظرتان قرار دهید. اگر بیزینستان اجازه دارد فقط با ۵۰ درصد ظرفیت فعالیت کند، آیا می‌توانید با ۵۰ درصد درآمد دوران پیش از کووید جان سالم به در ببرید؟
۳- جریان نقدی من در آینده به چه صورت خواهد بود؟
جریان نقدی شما بر اساس ظرفیت و درآمدهای ممکنتان در شش، دوازده و هجده ماه آینده چگونه خواهد بود؟ اینجا همان جایی است که واقعا می‌توانید طرح سناریوی کسب و کار خود را بررسی کنید.
- اگر با طرفیت کمتری کار کنید چه می‌کنید؟
- آیا می‌توانید هزینه‌های خود را به همان نسبت کاهش دهید؟
- اگر برای کمک به حفظ اقدامات مربوط به فاصله‌گذاری مجبور به استخدام کارمندان اضافی شدید چطور؟
- اگر بتوانید بیشترِ بیزینس خود را به صورت آنلاین هدایت کنید چطور؟
- اگر به یک جای کوچک‌تر و یا گران‌تر بروید چه می‌کنید؟
موارد احتمالی مربوط به کسب و کار خود را در نظر بگیرید و سه سناریوی مختلف برای شش تا هجده ماه آینده بر اساس پیش‌فرض‌هایی که از بدبینانه گرفته تا خوش‌بینانه می‌روند را طراحی کنید. برگه جریان نقدی دوباره اینجا مفید واقع می‌شود، چرا که شما تاثیر این موارد را بر بیزینستان کاهش می‌دهید:
- جریان نقدی
- هزینه‌های ثابت و متغیر، از جمله هزینه‌های اضافی مربوط به مقابله با کووید مثل خرید تجهیزات محافظت شخصی برای کارکنان
- احتیاجات کارکنان
- زنجیره تامین و موجودی کالا
پس از اجرای سناریوهایتان، اگر ریسک عدم بازگشت فعالیت‌های تجاری و درآمد خود به دوران پیش از کوید را مشاهده کردید، ممکن است زمان آن باشد که برای حفاظت از کسب و کارتان در مسیر پیش‌رو، راه‌هایی برای هدایت و یا تغییر آن را در نظر بگیرید.
- بر دنیای دیجیتال ریسک کنید. آیا می‌توانید وب سایت مبتنی بر اطلاعاتتان را به یک موتور تجارت الکترونیکی e-commerce engine تبدیل کنید؟
- هزینه‌های خود را کاهش دهید. آیا می‌توانید هزینه‌های غیر ضروری خود را برای جبران نرخ افت درآمدتان کاهش دهید؟
- محصول خود را ارزیابی کنید. کدام یک از خطوط برای شما خوب عمل می‌کند و کدام یک راکد است؟ کاهش عرضه محصول می‌تواند به کاهش هزینه‌ها کمک کند.
- پایگاه داده مشتریان خود را بررسی کنید. آیا با توجه به پاندمی و یا تغییر در عرضه محصول، فرصت‌های جدیدی برای جلب مشتری وجود دارد؟
- برای کارمندانتان تصمیم گیری کنید. آیا باید درباره کارکنان تصمیمات سختی بگیرید؟ اگر حفظ تیم فعلی برای شما و دورنمای شراکتیتان اهمیت دارد، چطور می‌توانید هزینه‌ها را در زمینه‌های دیگر کاهش دهید؟
۴- به تعویق انداختن موعد پرداخت یا گرفتن وام بیشتر چگونه در سودآوری من تاثیر خواهد داشت؟
- اقدامات امدادی زیادی در طول این بحران به کسب و کارهای کوچک ارائه شده است. اما نکته مهم در شناسایی چیزی است که برای بقا هم در امروز و هم در آینده مناسب باشد.
همانطور که لوری دارلینگتون در پادکست Disruptors Small Business’s Digital Pivot رویال بانک کانادا توضیح می‌دهد:
یکی از چیزهایی که از صاحبان کسب و کار کوچک می‌شنویم، این است که با وجود تمام بی‌ثباتی‌هایی که در این بحران داریم، آنها نه به دنبال گرفتن وام هستند و نه با این مسئله احساس راحتی می‌کنند. همه اینها به این بلاتکلیفی برمی‌گردد. بحث‌های زیادی پیرامون این مسئله که آیا هیچوقت تقاضا مثل سابق می‌شود یا خیر وجود دارد، متعاقبا برای کسب و کارهای کوچک دشوار است که به این مسئله فکر کنند که چگونه می‌خواهند به بیزینس خود کمک کنند تا از این بحران نجات پیدا کند. اما همزمان هم باید مراقب باشند که وامی بیشتر از آنچه که بعد از این بحران قادر به پرداختش هستند را، نگیرند.
- اما به یاد داشته باشید که در حال حاضر این وام تنها گزینه شما برای کاهش فشار ناشی از نقدینگی نیست. هزینه‌هایی که پیش از این نمی‌توانستید برایشان مذاکره کنید، مانند اجاره، قسط وام و آب و برق ممکن است بسته به موجر یا شخص وام دهنده مورد نظرتان به تعویق بیفتد.
- بررسی اینکه چه گزینه‌هایی هم می‌توانند امروز شما را نجات دهند هم به تلاش‌های شما برای بهبود در آینده آسیبی نرسانند، در زمان بازگشایی کار بسیار مهمی است.
۵- اگر اتفاق غیر منتظره‌ای برای من بیفتد، چه کسی بیزینس من را مدیریت خواهد کرد؟
لازم به ذکر است که پاندمی هم یک بحران بهداشتی و هم یک بحران اقتصادی بوده است و هنوز خطرات بهداشتی و ایمنی بسیاری وجود دارد، البته در برخی از مناطق کشور خیلی بیشتر از دیگر مناطق.
در این زمان بیشتر از هر زمان دیگری مهم است که با اعضای اصلی تیم خود بحث کنید و برنامه‌هایی بر اساس سناریو سلامتی طراحی کنید که شامل موارد زیر می‌شود:
- اگر مریض شدید و به مدت ۶ الی ۸ هفته قادر به کار کردن نبودید چه می‌کنید؟
- اگر اعضای اصلی تیم شما به دلیل بیماری حضور نداشته باشند چه می‌کنید؟
- اگر شما یا یکی از اعضای اصلی تیم مجبور شوید به دلیل بیماری، مرگ یا مشکلات شخصی کار خود را برای همیشه ترک کنید چه اتفاقی خواهد افتاد؟
برنامه ریزی سناریوی کسب و کار، فرآیندی است که هر فرد صاحب کسب و کار باید انجام دهد. طرح یک برنامه جامع و گویا، از برنامه‌ریزی برای سرمایه و مشاوره بیمه گرفته تا رویکردهای مربوط به وکالت و املاک، می‌توانند به شما این اطمینان را بدهد که از شما، خانواده و کسب‌وکارتان به درستی محافظت می‌شود.
صاحبان کسب‌وکار اغلب به دلیل بودن در زمره خلاق‌ترین، نوآورترین و استوارترین افراد به حق شناخته شده‌اند. وقت آن رسیده است که از آن ابرقدرت‌های منحصر به فرد استفاده کنید و راه‌هایی برای تصور آینده پیدا کنید و شاید هم زمینه‌های متخلف کسب‌وکار خود را دوباره به تصویر بکشید.
قرار نیست آسان باشد. اما برای بسیاری از افراد، دقیقا زمان مناسبی است که به دنبال تغییر باشند.
تهیه و تنظیم: انجمن بازرگانی ایران و کانادا
جهت استفاده از خدمات انجمن فرم عضویت را تکمیل کنید و به صدها عضو فعال اقتصادی این انجمن بپیوندید.
بازنشر این مطلب با ارائه منبع رسمی و لینک مستقیم به منبع بلامانع است.
