بیتکوین به علت هدر دادن برقی که منجر به افزودن سالانه 40 میلیون تن کربن دیاکسید به هوا میشود، شهرت آنچنان خوبی ندارد. اما در حال حاضر، کادر گستردهای از ماینرهای آمریکایی در حال توسعهی استراتژیهای سبز و سودآور جدیدی هستند که به خودی خود ارزش بسیار زیادی دارند.
این مقاله در شمارهی آگوست/سپتامبر 2021 مجلهی فوربز منتشر شده است.
بیل اسپنس که دوران کودکی خود را در اوایل دههی 1970 در روستاهای غربی پنسیلوانیا سپری کرده بود، بی توجه به فلزات سنگین سمیای که زیر پاهایش بود روی انبوهی از زبالههای زغال سنگ با دوستان خود بازی میکرد. وی پس از فعالیت به عنوان مهندس صنعت نفت در غرب، در دههی 1990 به خانه بازگشت و تودههایی را با عنوان “زبالههای قیری یا همان گوب” پیدا کرد که هنوز هم در حال خدشهدار کردن چهرهی محیط بودند. نگرانی فعلی او این است که این گودالهای بدون پوشش، باعث نفوذ مواد سرطانزای کشنده به آبهای زیرزمینی میشوند، یا در شرایط بدتر آتش میگیرند و موجب آلودگی هوا نیز میشوند. (از 772 توده گوب در پنسیلوانیا، 38 مورد در حال احتراق و سوختن است.)
پس اسپنس 63 ساله، رسالت خود برای کاهش تودهها، بازسازی اراضی و کسب درآمد از این راه را آغاز کرد. در سال 2017، او دسترسی به نیروگاه تولید اسکرابگراس در شهرستان وانانگو، شمال پیتسبورگ که به طور خاص برای سوزاندن گوب طراحی شده بود را خریداری کرد. اما گوب سوخت خوبی نبود و برق تولیدی این نیروگاه کارایی کمی داشت. او بعدا در همان سال به دلیل نارسایی لوزالمعده و سرطان کلیه (که وی تصور میکند ناشی از بودنش در معرض گوب است) از این تجارت عقبنشینی کرد. اسپنس که از این وضعیت دچار کسالت شده بود، شروع به دستکاری رمزارزها کرد و خیلی زود به یک لحظهی طلایی دست یافت: او میتوانست با تبدیل گوب به بیتکوین کاری کند که خروجی اسکرابگراس کارایی لازم را داشته باشند.
او پس از عمل جراحی و خارج کردن لوله تغذیهای که با خود به همراه داشت، اکنون به همین کار برگشته و مشغول تبدیل ضایعات صنعت سنگین قرن بیستم به طلای دیجیتال قرن 21 است. در حال حاضر، حدود 80 درصد از خروجی 85000 کیلوواتی اسکرابگراس Scrubgrass برای کنترل رایانههای قدرتمند و تشنه انرژیای استفاده میشود که به تراکنشهای بیتکوین اعتبار میبخشند و با دیگر رایانههای سراسر جهان برای حل چالشهای محاسباتی و به دست آوردن بیتکوینهای جدید رقابت میکنند که به این فرآیند استخراج میگویند. اسکرابگراس بر اساس قیمت بیتکوین به جای آن که هر کیلووات ساعت انرژی را به شبکهی برق فقط به ارزش 3 سنت بفروشد، به ازای هر کیلووات ساعت یک افزایش 20 سنتی یا بیشتر را در طول استخراج به نفع خود تمام میکند. علاوه بر این، از آنجا که این نیروگاه با خیال راحت در حال تخلیهی گوب است، اعتبارات مالیات انرژیهای تجدیدپذیر پنسیلوانیا که به ازای هر کیلووات بر ساعت 2 سنت ارزش دارد را از آن خود میکند، دقیقا همان مقداری که مشمول نیروگاههای آبی نیز میشود.اسپنس در حال حاضر سرپرست یکی از گروههای نوظهور ماینرهای بیتکوین آمریکایی است که یکی از بزرگترین ضعفهای رمز ارزها، یا همان تشنگی سیری ناپذیرشان برای انرژی را به یک دارایی تبدیل میکنند. این کارآفرینان نیروگاه ارزهای دیجیتال چه در حال خلاص شدن از سوختهای زائدی مانند گوب باشند، چه در حال کمک به برقراری تعادل در شبکه برق تگزاس و چه در حال بهرهوری از صنایع و شاخههای نفت و گاز، با تبدیل لیموهای دیجیتالی به لیموناد سبز مشغول به سود آوری هستند. همچنین با وجود کشورهایی مثل چین، اندونزی و ایران که قصد دارند استخراج بیتکوین را به شدت محدود یا به طور کلی ممنوع کنند، این فرصت برای تولید کنندگان داخلی هیچوقت بیشتر از الان نبوده است. بر اساس گزارش مرکز تامین مالی نوین دانشگاه کمبریج، ایالات متحده به نسبت دو سال پیش با 4 درصد سهم تولید بیتکوین، اکنون با اختصاص 17 درصد از کل بیتکوینهای جدید به خود، به دومین ماینر بزرگ جهان تبدیل شده است. در تاسیسات ماین بیتکوین Riot Blockchain’s واقع در راکدیل تگزاس، خروجی برخی از انبوه 120،000 رایانه مکنده انرژی، دما را تا 130 درجه افزایش میدهد. دورهمی اعضای Riot Blockchain’s با وجود تمام مزایایی که ظاهرا بیتکوین از آنها برخوردار است، بر همگان واضح است که این ارز یک فاجعهی محیط زیستی به شمار میآید. به گفتهی کمبریج، شبکهی جهانی بیتکوین بسته به قیمتش (قیمت بالاتر ماینرهای بیشتری را جذب میکند) به صورت مداوم بین 8 تا 15 گیگاوات برق مصرف میکند. این در حالی است که کل نیویورک تنها با 6 گیگاوات برق روشن است و بلژیک 10 گیگاوات را به خود اختصاص داده است. میزان دقیق انتشار کربن حاصل از استخراج بیتکوین در هوا به منبع انرژی مصرفی بستگی دارد. اما آلودگی ناشی از آن قابل چشمپوشی نیست. ماینرها برای آزاد کردن یک بیتکوین، باید به دستگاههای خود حدود 150،000 کیلووات بر ساعت نیرو بدهند. نیرویی که برق 170 خانه در ایالات متحده را به مدت یک ماه تامین میکند.این به شدت ناامید کننده است که ورودیهای پرمصرف بیتکوین نه تنها به عنوان یک اشکال شناخته نمیشوند، بلکه یک ویژگی به شمار میآیند. مطمئنا بخشی از این انرژی برای اعتبار بخشی به معاملات استفاده میشود، اما به نظر میرسد که مقدار زیادی از این برق هم برای حل مسائل ریاضیای که به وضوح بیهوده و بیفایده هستند مصرف میشود. این “گواهی اثبات کار” صرفا یک روش برای ایجاد کمیابی مصنوعی است که باعث میشود هزینهی دستکاری و دور زدن بازار آنقدر زیاد شود که هیچ گروهی نتواند این کار را انجام دهد. ساتوشی ناکاموتو، نام مستعار خالق بیتکوین، در بیانیهی خود در سال 2010 بابت این مسئله عذرخواهی نکرد:” این وضعیت دقیقا مانند طلا و معدن طلا است. هزینه نهایی استخراج طلا نزدیک به خود آن است. استخراج طلا باعث تولید ضایعات میشود، اما مقدار این ضایعات بسیار کمتر از آن است که بخواهیم از طلا به عنوان یک ابزار خرید و فروش صرف نظر کنیم. فکر میکنم وضعیت بیتکوین هم به همین صورت است. سودی که مبادلات بیتکوین در اختیارمان میگذارد، بسیار بیشتر از هزینهی برق مصرفی خواهد بود.
میزان مصرف انرژی
همزمان با افزایش قیمت بیتکوین، میزان مصرف انرژی شبکه جهانی آن هم افزایش مییابد، چرا که تعداد بیشتری از ماینرها با رایانههای قدرتمند خود برای حل مسائل ریاضی وارد میدان میشوند. زمانی که قیمت بیتکوین به 64.654 دلار رسید، انرژی مصرفی شبکهی آن برای تامین برق تمام گرجستان کافی بود.
البته این سیستم میتوانست طراحی متفاوتی داشته باشد. رمزارزهای مهمی از جمله اتریوم، کاردانو، استلار، Ripple’s XRP و آلگورند وجود دارند که انرژی بسیار کمتری به نسبت بیتکوین مصرف میکنند یا در حال اعمال تغییراتی هستند تا به این درجه برسند. به طور مثال، اتریوم سال آینده از سیستم اثبات کار به اثبات سهام تغییر خواهد یافت که مصرف انرژی را تا 99.95 درصد کاهش میدهد. حتی یک ارز جدید به نام کندلا هم وجود دارد که برای کار نیاز به استخراج با انرژی خورشیدی دارد. اما بیتکوین جایی نمیرود. اولین مزیت پیشبرندهاش همان ارزش 700 میلیارد دلاری در بازار اخیر است که از مجموع پنج ارز دیجیتال بعدیاش هم بیشتر است. (اتر، با 250 میلیارد دلار سهم در بازار، دومین جایگاه را به خود اختصاص داده است). همچنین، بعید به نظر میرسد که بیتکوین انرژی کمتری مصرف کند. الگوریتم این ارز، ماینرها را مجبور میکند تا برای آزاد کردن هر کوین جدید به رقابت بپردازند و این رقابت تا استخراج آخرین بیتکوین ممکن، یعنی حدودا تا سال 2140، ادامه خواهد یافت. ثبت یک تراکنش در بلاکچین بیتکوین، از پردازش یک تراکنش در شبکه بانکی Visa یک میلیون بار انرژی بیشتری مصرف میکند. (حامیان این ارز میگویند یک شبکه جدید تراکنش به نام Lightning که برای کار بر روی بیتکوین طراحی شده است، میتواند حتی از Visa هم کارآمدتر باشد.)
اگر فکر میکنید بیتکوین پول جعلی است، حتی مصرف مقدار کمی از انرژی هم برایش زیادی خواهد بود.
تد راجرز، نایب رئیس هولدینگ Greenidge Generation، که از نیروگاه و تاسیسات ماین بیتکوین دریاچهی سنکا در حومهی نیویورک استفاده میکند، میگوید:” اگر فکر میکنید بیتکوین پول جعلی است، حتی مصرف مقدار کمی از انرژی هم برایش زیادی خواهد بود. اما بیتکوین از بین نمیرود و ارز پسانداز جهانی و همچنین مرکز دنیای مالی آینده خواهد بود.”
تد راجرز، نایب رئیس هولدینگ Greenidge Generation
برای اینکه ببینید بیتکوین تا چه حد میتواند برای محیط زیست مفید واقع شود، لازم نیست چیزی جز Lone Star State که شبکه مستقلش در یخبندان سخت زمستان گذشته به طور زبانزدی شکست خورد را در نظر بگیرید. دهها نیروگاه به صورت آفلاین درآمدند که همین اتفاق میلیاردها دلار به اموال این کمپانی خسارت وارد کرد و بعضی از مشتریان خرده هر ماه با قبضهای 17.000 دلاری مواجه میشدند. در حالیکه مدیران شورای اعتبارسنجی الکتریکی تگزاس ERCOT از آن زمان استعفا دادهاند، مقامات ایالات متحده هم بجز دستور به آمادهسازی بهتر نیروگاهها برای زمستان پیش رو، کار چندانی برای اصلاح این سیستم نکردهاند.
خوشبختانه، از آنجایی که 16 گیگاوات پروژه جدید انرژیهای بادی و خورشیدی در غرب تگزاس ظرف یک سال آینده در حال احداث است، به نظر میرسد که بازار آزاد از این مخمصه نجات پیدا خواهد کرد. این برق در شرایط عادی بسیار بیشتر از مقدار لازم برای پر کردن شکاف ناشی از تقاضای زیاد تگزاس خواهد بود. اما این مقدار انرژی خیالمان را از در دسترس بودن نیروی کافی برای حوادث شدیدی مانند طوفان یخ و موج گرمای تابستان نیز راحت میکند. ماینرهای بیتکوین برای این نیروی جدید سبز مثل یک ضربهگیر عمل میکنند. آنها انرژی اضافی را در مواقعی که دیگران نیازی بدان ندارند خریداری میکنند، سپس با افزایش تقاضا دکلهای ماین خود را تعطیل میکنند و برق را دوباره به شبکه انتقال میدهند.
جسی پلتان 24 ساله، مدیر ارشد فناوری دالاس (و عضو افراد زیر 30 سال فوربز 30 در سال 2021) پیشبینی میکند:” غرب تگزاس در حال تسلط یافتن بر بقیه نواحی است. همه چیز سر از اینجا در خواهد آورد.” پلتان سال گذشته به دلیل وجود احتکار کنندگانی که ارزهای دیجیتال خریداری میکردند و تا آخر عمرشان برای فروختن دوبارهاش صبر میکردند، به راهاندازی یک مرکز دادهی 150 مگاواتی استخراج ارزهای دیجیتال در نزدیکی میدلند به نام HODL Ranch کمک کرد. این اولین عملیات بزرگ مقیاسی است که توسط نیروگاههای عظیم خورشیدی و بادی تامین میشود. برخی از شبها وزش باد به قدری شدید است که اپراتورهای شبکه فقط برای جلوگیری از فشار بیش از حد به سیستم، نیروی حاصل از آن را استفاده نمیکنند.
نکتهی مهم این است: ماینرها با شبکه تگزاس وارد یک به اصلاح قرارداد با نام پاسخگویی به تقاضا شدهاند که بر اساس آن استخراجکنندگان توافق میکنند که به ازای تخفیفی که از این شبکهها دریافت میکنند، رایانههای خود را در مواقع اوج تقاضای برق خاموش کنند. این قرارداد هزینهی متوسط برق در HODL Ranch را به کمتر از 2 سنت به ازای هر کیلووات بر ساعت در مقابل 2000 دلار هزینهی استخراج هر بیتکوین میرساند.
در تگزاس، ماینرهای بیتکوین برای این نیروی جدید سبز مثل یک ضربهگیر عمل میکنند.
آنها انرژی اضافی را در مواقعی که دیگران نیازی بدان ندارند خریداری میکنند، سپس با افزایش تقاضا دکلهای ماین خود را تعطیل میکنند و برق را دوباره به شبکه انتقال میدهند.
بزرگترین عملیات استخراج بیتکوین (با ارزش 3 میلیارد دلار در بازار) نیز توسط کمپانی با سهام عام Riot Blockchain در شهر راکدیل شمال شرقی آستین واقع در تگزاس آمریکا انجام میشود. این تشکیلات در نزدیکی یک شبکه داخلی عظیم که 500 مگاوات برق شبکه را از طریق هزارتوی ترانسفورماتورها و خطوط ولتاژ بالا حرکت میدهد، قرار دارد. Riot مستقیما از این اتصالات بهره میگیرد تا از آن 300 مگاوات نیرو بگیرد که 120.000 رایانه استخراج با سرعت بالا را در جایگاههایی با ارتفاع 300 فوت در سه ساختمان باریک که هر کدام بیش از دو زمین فوتبال مساحت دارند را تامین کند. ساخت و ساز این تشکیلات تا 750 مگاوات در حال گسترش است و تا پایان سال 2022 قرار است بیش از 130.000 دستگاه دیگر راهاندازی شود.
کمپانی Riot یک قرارداد ده ساله برای خرید برق مورد نیاز خود از راکدیل دارد که ضمن این قرارداد، با احتساب 0.5 درصد تخفیفی که به علت حضورش در قرارداد پاسخگویی به تقاضاست دریافت میکند، نیروی مصرفی خود را به قیمت 2.5 سنت به ازای هر کیلووات بر ساعت خریداری میکند. این شرکت امکان بازفروش تمام برق خود به شبکه را نیز داراست. تاسیسات راکدیل در مدتی که تگزاس دچار یخزدگی شده بود، تمام ماینهای خود را، دو روز به صورت داوطلبانه تعطیل کرد. با فرض اینکه این تشکیلات در هر نقطهی اوج 9 دلار به ازای هر کیلووات بر ساعت بدست آورده باشد، مقدار نهایی به 90 میلیون دلار پول باد آورده میرسد. جیسون لس، مدیر عامل Riot میگوید:” در این مقیاس از تامین انرژی، ما صرفا در حال تولید بیتکوین نیستیم. بلکه کمپانیهایی مانند Riot به عنوان یک نیروگاه برق مجازی مشغول به کار هستند.
جیسون لس 35 ساله پیش از آنکه در دانشگاه UC Irvine علوم کامپیوتر بخواند، در اواسط دههی 2010 در حالی که به صورت حرفهای پوکر بازی میکرد با بیتکوین آشنا شد و میدید که بازیکنان بدون اینکه به بانک نیازی داشته باشند، از آن برای نگهداری و جابجایی جایزههایشان استفاده میکردند. نوسانات بیتکوین اعصاب او را خدشه دار نمیکند، چرا که فکر میکند:” نوسانات شدید قیمت هیچ تاثیری بر من نمیگذارند. اگر یک پوکر باز حرفهای باشید، باز هم در 45 درصد مواقع ممکن است ببازید. من با باختن هیچ مشکلی ندارم.”
یک قمار سبز بزرگتر نیز توسط Crusoe Energy Systems ، که 250 میلیون دلار هم به جیب زده، در حال انجام شدن است؛ بیشتر برای اینکه از مناطق دور افتادهی میادین نفت و گاز در شش ایالت از جمله نیومکزیکو، تگزاس و داکوتای شمالی به استخراج بیتکوین بپردازند. سرمایهگذاران این پروژه عبارتند از Bain Capital، شرکای Valor Equity، هم بنیانگذار تسلا J.B. Straubel و برادران دوقلویی که میلیاردر های ارزهای دیجیتال خوانده میشوند، کمرون و تایلر Winklevoss. شرکت Crusoe 45 کانتینر حمل و نقل را پر از رایانههای استخراج بیتکوین کرده است که از گاز طبیعی استفاده میکنند؛ در غیر این صورت ممکن است بسوزند یا دچار احتراق شوند. (هنگامی که حفاران در حال تکمیل چاههای جدید نفتی هستند اما هنوز خطوط لولهای برای جمع آوری گاز طبیعی به آنها متصل نشده است، آن را آتش میزنند ، با اینکار از انتشار این گاز به جو که به مراتب برای کره زمین مضرتر خواهد بود، جلوگیری میکنند.) Chase Lochmiller، بنیانگذار Crouse پیشکسوت 35 سالهی شرکت سرمایهگذاری ارزهای دیجیتال Polychain Capital میگوید:” ما پیچیدگیهای عملیاتی این تجارت را دست کم میگیریم.” این استارتاپ حفظ گسترش کانتینرها در یک مقیاس وسیع، به ویژه در گرمای تابستان را یک چالش میداند. با اینکه بعید است Crusoe به اندازه و سودآوری Riot برسد، این شرکت در حال حاضر روزانه از 10 میلیون فوت مکعب گاز که در صورت بلااستفاده ماندن شعلهور میشوند، استفاده میکند. Lochmiller میگوید:” ما فکر میکنیم که بهترین راه برای بهبود اقتصاد بر پایه کربن در یک منطقهی نفتی، افزودن چند ماینر بیتکوین است.” بازپسگیری تاریخ: اسپنس و بیرد استرانگهولد در سایت راسلتون در حال قدم زدن هستند. این سایت یک قرن پیش برای کارخانههای پیتسبورگ زغال سنگ متالوژی تولید کرده است. عکس از آرون کوتوسکی برای مجلهی فوربز واقعا چه چیزهایی به عنوان انرژی سبز به حساب میآیند؟ جواب قطعا انرژی بادی و خورشیدی را در بر میگیرد. اما تصمیمگیری دربارهی دیگر منابع دشوارتر است.نیروگاه Greenidge Generation واقع در دریاچهی سنکای نیویورک 80 مگاوات انرژی تولید میکند که نیمی از آن برای استخراج ارزهای دیجیتال صرف میشود. شرکت سهام خصوصی اطلس هولدینگ واقع در گرینویچ کانکتیکات در سال 2014 این کارخانه را خریداری کرد و دهها میلیون دلار سرمایهگذاری کرد تا آن را با گاز طبیعی ارتقا دهد. این بدان معناست که تنها یک چهارم کربن دی اکسیدی که با کار با ذغال سنگ منتشر میکرد را تولید میکند و هیچ یک از ترکیبات گوگرد یا ذرات معلقی را منتشر نمیکند. تا اینجا که اوضاع خیلی سبز بوده است. با این حال، این نیروگاه درست همانطور که با ذغال سنگ کار میکرد از 100 میلیون بشکه آب برای خنکسازی خود استفاده میکند و آن را با دمای 7 درجه بالاتر به دریاچهی سنکا باز میگرداند. محیط بانان محلی این دستگاه را مخلوط کن غولپیکر ماهیها میخوانند و به دلیل کاهش سطح اکسیژن و کمک به رشد جلبکها آن را محکوم میکنند. لایحهای که باعث میشد استخراج ارزهای دیجیتال در نیویورک به مدت سه سال ممنوع شود در کمیتهی مجمع ایالتی در ماه ژوئن به خاطرهها پیوست. نیروگاه Greenidge با بدست آوردن میزان مجاز CO2 و جنگلزایی، بیتکوین خود را سبز مینماید. Jeff Kirt مدیر عامل این شرکت خاطرنشان میکند که آب تخلیه شده توسط کارخانه کاملا با مقررات سازگار است و بیان میدارد که حتی موجب افزایش سیستمهای غربالگری بیشتری برای محافظت از ماهی قزلآلای سنکا نیز شده است. این کمپانی قصد دارد تا آخر امسال سهام خود را به صورت عمومی به بازار عرضه کند. طرفداران محیط زیست در پنسیلوانیا آنقدر هم از اینکه نیروگاه Scrubgrass اسپنس به اندازهی نیروگاههای آبی مشمول یارانه میشود، خوشحال نیستند. اما این ایالت ترجیح میدهد که کربن دی اکسید از نیروگاههایی که سوخت گوبی دارند منتشر شود تا اینکه در چالههای آلاینده به حال خود رها شود. اسپنس تاکید میکند:” این مشکل جدی است. تنها راهحل ممکن اصلاح این نیروگاهها است.” این فناوری در Scrubgrass تا دههی 90 به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفت و ارزش مالی زیادی داشت. یک رآکتور ویژهی گوب، سنگها و در کل همه چیز را میسوزاند و خاکستری با PH بالا تولید میکند که روی خردههای باقی مانده ریخته میشود تا میزان اسیدی بودن آنها را خنثی کند. مسائل اقتصادی کنونی تنها با افزودن استخراج بیتکوین منطقی به نظر میرسند. اسپنس هم اکنون در Greg یک شریک جدید و خوب به نام بیرد دارد که تا سال 2019 سرپرستی شرکت عظیم سهام خصوصی سرمایهگذاری منابع طبیعی Apollo Global Management را بر عهده داشت. این دو نفر کمپانی Stronghold Digital Mining را تاسیس کردند که هماکنون مالک Scrubgrass است. Stronghold با حضور بیرد 49 ساله به عنوان مدیر عامل، در ماه ژوئن 150 میلیون دلار از سرمایهگذاران خصوصی جمعآوری کرد که این مقدار پول برای خرید تجهیزات ماین بیتکوین و خرید دومین و احتمالا سومین نیروگاه سوزاندن گوب و انتشار مدارک اولیهی مربوط به عمومی کردن سهام این شرکت کافی بود. بیرد میگوید که در طول دو دهه تجربهی خود در سهام خصوصی چنین چیزی ندیده است. ” این مهمترین رشدی است که در یک نسل وارد بازی میشود.”
نوشته شده توسط “کریس هلمن”
برای عضویت در انجمن بازرگانی ایران و کانادا همین حالا با استفاده از لینک زیر اقدام کنید و از مزایای عضویت بهره مند شوید.