گروپاژ کالا (Groupage) یا LCL

گروپاژ یا LCL چیست؟

گروپاژ کالا (Groupage) یا LCL یا حمل گروهی محموله‌های کوچک، فرآیندی است که در آن چندین بار کم‌حجم از صادرکنندگان یا واردکنندگان مختلف، در یک کانتینر یا وسیله نقلیه واحد ادغام می‌شود. این روش، برخلاف حمل FCL) Full Container Load) که کل کانتینر را اشغال می‌کند، برای محموله‌هایی ایده‌آل است که حجم یا وزن‌شان کمتر از ظرفیت استاندارد یک کانتینر (معمولاً ۲۰ یا ۴۰ فوت) باشد. در ترخیص کالا از گمرک، گروپاژ نقش کلیدی ایفا می‌کند زیرا اجازه می‌دهد تا هزینه‌های لجستیکی تقسیم شود و ریسک‌های مرتبط با حمل انفرادی کاهش یابد.

از منظر قانونی و عملی، گروپاژ تحت مقررات بین‌المللی مانند کنوانسیون‌های INCOTERMS و استانداردهای سازمان بنادر و دریانوردی (مانند IMO) مدیریت می‌شود. در ایران، این فرآیند توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران (IRICA) و شرکت‌های فورواردینگ معتبر نظارت می‌شود، در حالی که در کانادا، آژانس خدمات مرزی کانادا ( CBSA ) بر ترخیص و انطباق با استانداردهای بهداشتی و امنیتی تأکید دارد.

گروپاژ کالا در کانادا

یکی از روش‌های ارسال کالا از ایران به کانادا ، گروپاژ دریایی از ایران به کانادا است. البته گروپاژ نیز مانند سایر روش‌های حمل و نقل شرایط و ضوابط خودش را دارد از جمله اینکه این گونه بارها با کانتینرهای 20 و 40 فوتی انجام می‌شود. حداقل وزن محموله برای کانتینرهای 20 فوتی 8 هزار کیلوگرم و برای کانتینرهای 40 فوتی 10 تن است. 

شرایط استفاده از گروپاژ یا LCL در ترخیص کالا 

برخی از بازرگانان گاهی فقط باید مقدار کمی از یک کالا را خریداری کنند، در چنین مواردی گمرک بار خریداری شده آنها را در یک کانتینر قرار نمی دهد و آنها مجبور به گروپاژ هستند.

مراحل گروپاژ کالا در کانادا

کسانی‌که مایل هستند با روش گروپاژ محموله‌هایشان را ارسال کنند، ملزم به طی کردن مراحلی هستند که عبارت است از:

• تعیین اینکوترمز و نیاز حمل
• استعلام نرخ و برنامه حرکت
• رزرو فضای گروپاژ
• آماده‌ سازی و بسته‌ بندی کالا
• تحویل کالا به انبار CFS مبدأ
• مدارک حمل و صادرات به کانادا
• اظهار و تشریفات گمرکی مبدأ
• حمل اصلی
• ورود به مقصد و تخلیه به CFS
• اظهار واردات و ترخیص
• دی‌ کونسول و تحویل
• حمل داخلی و خاتمه پرونده

مدارک لازم برای ارسال گروپاژ کالا

کسانی‌که می‌خواهند محموله‌هایشان را با روش گروپاژ ارسال کنند، نیازمند ارائه مدارکی هستند. این مدارک عبارتند از:

• بارنامه
• فاکتور تجاری
• لیست بارنامه
• گواهی مبدا
• گواهی کالاهای خطرناک (HAZMAT)
• اعتبارنامه

روش حمل کانتینری LCL در گروپاژ 

زمان ارسال گروپاژ کالا در کانادا

زمان ارسال گروپاژ کالا به کانادا به عوامل متعددی وابسته است که عبارتند از: مبدأ بار، حجم/وزن بار، مسیر (دریایی یا هوایی)، شرکت حمل‌ونقل و زمان ترخیص گمرکی (در کانادا معمولاً ۲-۵ روز است). حمل دریایی LCL، به دلیل ترانشیپینگ، اگرچه طولانی‌تر از FCL است اما اقتصادی‌تر است.

برای شفافیت، جدول زیر زمان تقریبی حمل دریایی بار از مبادی کلیدی به بنادر کانادا (مانند ونکوور یا مونترال) را بر اساس داده‌های ۲۰۲۵ از شرکت‌های معتبر مانند Hapag-Lloyd و MSC نشان می‌دهد:

مبداء	مدت زمان	توضیحات
چین (شانگهای/شنژن/نینگبو)	35 تا 45 روز	مسیر مستقیم، مناسب برای الکترونیک
هند ( بمبئی)	30 تا 40 روز	گزینه اقتصادی برای منسوجات
اروپا ( آلمان و هلند)	20 تا 30 روز	سریع‌ترین برای ماشین‌آلات
ترکیه ( مرسین – استانبول)	25 تا 35 روز	ترانزیت از طریق دریای مدیترانه
امارات متحده عربی ( دبی)	30 تا 40 روز	هاب کلیدی برای خاورمیانه
ایران غیرمستقیم	40 تا 60 روز	از طریق امارات/ترکیه، با ترانشیپینگ

توجه: توصیه می‌شود با توجه به تنش‌های ژئوپلیتیکی، در سال ۲۰۲۵،مسیرهای جایگزین مانند ایران → عمان → کانادا و برعکس لحاظ شوند.

هزینه حمل بار در گروپاژ دریایی از ایران به کانادا

 عوامل کلیدی مؤثر بر هزینه گروپاژ دریایی از ایران به کانادا عبارتند از:

• حجم/وزن محموله: محاسبه بر اساس CBM (Cubic Meter) یا وزن (تا ۱۰۰۰ کیلوگرم/متر مکعب). هر متر مکعب اضافی، ۲۰۰-۵۰۰ دلار اضافه می‌کند.

• مبدأ و مقصد دقیق: از بندرعباس (جنوبی) ارزان‌تر از انزلی (شمالی) است. مقصد مونترال گران‌تر از ونکوور به دلیل مسیر داخلی.

• نوع سرویس: Door-to-Door (شامل ترخیص) ۲۰-۳۰٪ گران‌تر از FOB یا بندربه‌بندر است. CIF شامل بیمه می‌شود.

• نرخ‌های خارجی: نوسانات سوخت (Bunker Adjustment Factor)، نرخ ارز (USD/IRR)، و هزینه‌های ترمینال (THC – Terminal Handling Charges) تا ۱۵٪ تأثیرگذارند.

• تحریم‌ها و ترانزیت: حمل مستقیم محدود است، پس مسیرهای واسطه (ایران → دبی → کانادا) ۱۰-۲۰٪ هزینه اضافه می‌کنند. جریمه‌های CBSA برای عدم انطباق، تا ۵۰۰۰ دلار است.

انواع کانتینر حمل گروپاژ کالا

کانتینرهای حمل محموله‌های گروپاژ LCL یا Less than Container Load. هستند. کالاهایی که با این کانتینرها حمل می‌شوند، تمام فضاای آنرا اشغال کرده تحت یک پروانه کاری فعالیت می‌کنند. FCLها اغلب به نام کانتینرهای دربستی نیز شناخته می‌شوند.
کانتینرهای LCL یا Less than Container Load به کانتینرهایی گفته می‌شود که بدلیل کم حجم بودن محموله‌ها چند محموله با مالکان مختلف در یک کانتینر قرار گرفته باشند. محموله‌هایی که با این کانتینرها ارسال می‌شوند متعلق به چند شخص حقیقی یا حقوقی هستند که به یک مقصد مشترک فرستاده می‌شود. انواع کانتینر عبارت است از:

• کانتینرهای ۲۰ و ۴۰ فوتی
• کانتینرهای ۲۰ فوتی هوی دیوتی (Heavy Duty Or HD)
• کانتینرهای ۴۰ فوتی های کیوب (High Cube Or HC)
• کانتینر یخچالی Refrigerated Container or Reefer Container: این نوع کانتینرها نیز دو سایز ۲۰ فوت یخچالی و ۴۰ فوت های کیوب یخچالی دارند.
• کانتینرهای روبارز یا اپن تاپ: این کانتینرها نیز دارای دو سایر ۲۰ فوت و ۴۰ فوت هستند

کاربردهای گروپاژ یا LCL در لجستیک

بسته بندی های مختلف در گروپاژ یا LCL

با توجه به لزوم تجمیع محموله‌های مختلف در یک کانتینر، بنابراین هر محموله در بسته‌بندی ملزم به رعایت ضوابطی است. انواع بسته‌بندی استاندارد برای گروپاژ یا LCL عبارتند از:

1. بسته بندی‌های کوچک و مقوایی
2. پالت های پلاستیکی
3. پالت های چوبی

مزایای گروپاژ یا LCL در ترخیص کالا

گروپاژ در ترخیص کالا کاربرد زیادی دارد و امروزه در حمل و نقل بین المللی استفاده می‌شود. با این وجود این تنها مزیت آن نیست. در ادامه نگاهی داریم به مزایای گروپاژ که عبارتند از:

• کاهش هزینه‌ بسته‌بندی
• امکان بیمه گروهی
• تسریع در زمان تحویل
• کاهش ریسک آسیب یا گم شدن کالا
• صرفه‌جویی در هزینه ترخیص کالا

معایب حمل با گروپاژ

مانند تمام انواع خدمات حمل و نقل، گروپاژ نیز در کنار مزایای آن معایبی دارد. بیشتر به مزایای آن پرداختیم و معایب آن نیز عبارتند از:

استعلام حمل بار گروپاژ دریایی از ایران به کانادا

استعلام هزینه حمل گروپاژ دریایی (LCL) از ایران به کانادا مستلزم ارسال اطلاعات دقیق محموله به شرکت‌ فورواردر است. هزینه حمل در گروپاژ با توجه به نوع، حجم و وزن محموله، بندر مبدأ در ایران و بندر مقصد در کانادا، بیمه و هزینه‌های ترخیص گمرکی بستگی دارد. با توجه به اینکه ارسال مستقیم کالا از ایران به کانادا محدود است، بیشتر این محموله‌ها از کشورهای ثالت مانند ترکیه یا امارات به کانادا ارسال می‌شود. به همین دلیل باید زمان و هزینه ترانشیپ نیز در نظر گرفته شود.

در نهایت برای استعلام، مشخصات دقیق (ابعاد، وزن، تعداد بسته‌ها، نوع کالا)، شرایط بسته‌بندی، آدرس دقیق تحویل، و شرایط حمل را به شرکت‌هایی مانند انجمن بازرگانی ایران-کانادا ارسال کنید.

سوالات متداول گروپاژ کالا

سخن پایانی

گروپاژ اقتصادی‌ترین و انعطاف‌پذیرترین روش حمل‌ و نقل بین‌ المللی است که در آن نسبت به کانتینر کامل، محموله‌های کوچک و متنوع با هزینه کمتر ارسال می‌شوند. این روش علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها، نیازمند بسته‌بندی دقیق، مدیریت مدارک و هماهنگی بین فورواردر، ترخیص‌کار و انبار CFS است تا محموله‌ها هم سریع و هم سالم به مقصد برسند. گروپاژ بار در صورتی‌که همراه با رعایت استانداردهای حمل و نقل باشد موجب تسهیل در فرایند ارسال کالا برای واردات و صادرات می‌شود.